Su aslında güneş sisteminde oldukça yaygın olarak bulunmaktadır. İki Jüpiter uydusunun her biri, Dünya’nın tüm okyanuslarında var olandan daha fazla suya sahiptir. Ancak birçok yerde sıvı su varken, ona ulaşmak başka da bir sorundur. Bildiğimiz gibi yaşam sıvı su gerektirir.
Uzayda ya da en azından kendi köşemizde yalnız kalsak bile, gezegenimizden uzaklaşmaya karar verirsek suyun yerini bilmek zorunda kalacağımız açıktır.
Suyu bulabilmek insanlığın en yetkin olduğu konularından biridir. Modern bilim ve gökbilimcilerin su bulma işlemini uçsuz bucaksız mesafeler boyunca, opak bulutlar ve kilometrelerce buz gibi çeşitli engeller altında yapmalarına izin veriyor.
İşte güneş sisteminde sıvı su bulunan bölgeleri sıralayalım
Mars’ta Bulunan Su Kaynakları
Mars’ın yemyeşil bitki örtüsünü sürdürmek için yeterli suyla dolu geniş kanallara ev sahipliği yaptığı fikri 1920’lerden beri çürütülmüş olsa da, Mars’ta Superior Gölü kadar su vardır.
Ezici çoğunluğu kutuplardaki buzullarda donmuş durumda ve eser miktarda atmosferde bulunabilir. Sıvı su sadece kutuplardaki buzulların altındaki küçük göllerde bulunur. Radar aracılığıyla tespit edilen gölün, buz örtüsünün 1,5 km altında olduğu ve Mars topraklarındaki bazı minerallerin donma önleyici özellikleri sayesinde sıvı halde tutulduğu düşünülüyor.
Europa’da Bulunan Su Kaynakları
Jüpiter’in Galilean uydularından biri olan Europa, katı buz yüzeyi ve yüzey altı boyunca uzanan okyanuslarıyla ünlüdür. Gezegendeki buzlu kabuğun birkaç bin metreden 30 km kalınlığa kadar herhangi bir yerde olduğu tahmin ediliyor.
Okyanusun 100 km derinliğinde olduğu tahmin ediliyor, bir kısmı muhtemelen tepeye yakın sulu bir karışım ve bunun altında çoğunlukla sıvı formundadır.
Eğer doğruysa, bu, Europa’nın üzerinde Dünya’nın tüm okyanuslarında bulunandan yaklaşık üç kat daha fazla suya sahip olduğu anlamına gelmektedir.
Europa’nın volkanik çekirdeği ve gelgit kuvvetlerinin Jüpiter’den gelen ay üzerindeki etkileri tarafından sıcak tutulan bu geniş okyanusların, dünya dışı yaşam için olası bir yaşam alanı ve kaynağı olduğu düşünülmektedir.
Dünyadaki hidrotermal menfezlere benzer menfezler, güneşi hiç görmeyen bir ortamda yaşam için enerji ve koşulları sağlayabilir.
Ganymede’de Bulunan Su Kaynakları
Ganymede, Jüpiter’in bir başka Galile uydusu ve güneş sistemindeki dokuzuncu en büyük kütlesidir. Hem Merkür hem de Plüton’dan daha büyüktür. Buzlu yüzeyinin altında devasa bir okyanusa sahip olduğunu göstermeye yardımcı olan, güneş sistemindeki manyetik alana sahip tek uydu olduğu biliniyor.
Gökbilimciler, kısmen Jüpiter ile etkileşimlerinden kaynaklanan uydunun manyetik alanının hareketini izleyerek, büyük bir tuzlu su okyanusunun varlığını gösteren ince değişiklikler kaydettiler.
Bu okyanusun 150 km kalınlığında bir buz kabuğunun altında olduğu ve 100 km derinliğe kadar olduğu tahmin ediliyor. Europa gibi, içinde Dünya’nın tüm okyanuslarından daha fazla su burada da olabilir. Daha yakın tarihli gözlemler, uydunun ince atmosferinde, muhtemelen yüzeydeki su buzunun süblimleşmesinden kaynaklanan su buharının varlığını doğruladı.
Uranüs ve Neptün’de Bulunan Su Kaynakları
Uranüs ve Neptün, büyük miktarda su, amonyak ve metan buzu ile birlikte hidrojen ve helyum gazından daha ağır elementlerden oluştuğu için “buz devleri” olarak bilinir. Kütlelerinin yüzde 85’ini gazdan sağlayan gaz devleri Jüpiter ve Satürn’ün aksine, buz devlerinin her ikisinin de süper kritik su okyanuslarına sahip olduğuna bu zamana kadar yapılan araştırmalara dayanılarak inanılıyor.
Belirgin bir nokta üzerindeki bir sıcaklıkta ve basınçta su, sıvıların ve gazların ayırt edilemez hale geldiği yerdir. Bu süper kritik su, toplam kütlelerinin üçte ikisini oluşturmaktadır.
Buz devlerinin diğer yıldızların çevresinde yaygın olduğu düşünülmektedir. Tam olarak nasıl oluştukları hala bilinmiyor.
Titan’da Bulunan Su Kaynakları
Neptün’ün en büyük ve en ilginç uydusu Titan, garip bir yer.
Güneş sistemindeki (Ganymede’den sonra) ikinci en büyük uydu Titan’dır.
Nitrojen(azot) ve o kadar çok sıvı metan atmosferi ile karakterize edilir ve Dünya’daki su döngüsünden farklı olmayan bir “metan döngüsü” ne sahiptir. Yağmur, göller, nehirler ve -179 ° C (-290 ° F) soğuk sıcaklıkta maddelerden oluşan denizlere sahiptir.
Ancak burada bile su vardır. Su formunun buzulun kayalık yüzeyin altında olduğu ve donmasını önlemek için yeterli amonyakla karıştırılmış sıvı suyun da yüzeyin altında olduğu düşünülmektedir.
Bu döngüler aydaki gelgit kuvvetlerini inceleyen Cassini sondası tarafından belirlenmiştir. Astrofizikçiler, kuvvetlerin, büyük olasılıkla sudan oluşan bir yeraltı okyanusunu ima edecek kadar güçlü olduğuna inanıyorlar.
Kaynak: bigthink.com/surprising-science/solar-system-water
İlk yorum yapan olun