Bilim Tarihinde Bugün : George Westinghouse Havalı Fren Patenti Aldı

13 Nisan, Miladi takvime göre yılın 103. (artık yıllarda 104.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 262.

Bilim Tarihinde Bugün

• 13 Nisan 1625’te Almanya’nın Bamberg kentinden Johannes Faber tarafından Federico Cesi’ye yazılan bir mektupta mikroskop kelimesi önerilen bir terim olarak kullanıldı.
• 13 Nisan 1869’da havalı fren için ilk ABD patenti George Westinghouse’a verildi.
• 13 Nisan 1992 Türk fizikçi ve matematikçi Feza Gürsey öldü
• 13 Nisan 2008 Amerikalı teorik fizikçi John Archibald Wheeler öldü

Olaylar

• 1111 – V. Heinrich, Kutsal Roma İmparatoru olarak taç giydi.
• 1204 – Dördüncü Haçlı Seferi’nde Kostantinopolis’in yağmalanması.
• 1517 – Son Memlük sultanı II. Tomanbay, I. Selim tarafından Kahire’de idam edildi.
• 1796 – ABD’ye ilk kez bir fil Hindistan’dan getirildi.
• 1839 – El Salvador bağımsızlığını ilan etti.
• 1849 – Macaristan cumhuriyet rejimine geçti.
• 1870 – Metropolitan Sanat Müzesi, New York’ta kuruldu.
• 1909 – Osmanlı İmparatorluğu’nda 31 Mart Olayı meydana geldi.
• 1919 – Amritsar katliamı: Büyük Britanya askeri birlikleri, Amritsar’da (Hindistan) 379 silahsız göstericiyi öldürdü.
• 1921 – İspanya Komünist İşçi Partisi kuruldu.
• 1933 – Yüksek Mühendislik Mektebi’ni (İstanbul Teknik Üniversitesi) bitiren Sabiha ve Melek Hanımlar, Türkiye’nin ilk kadın mühendisleri oldu. İki kadın mühendis, kur’a sonucu Ankara ve Bursa Nafıa İdaresi’ne (Bayındırlık Bakanlığı) atandı.
• 1941 – SSCB, Japonya ile saldırmazlık paktı imzaladı.
• 1945 – Nazi Almanyası askeri birlikleri, 1000’den fazla politik ve askeri mahkûmu öldürdü.
• 1945 – SSCB ve Bulgaristan Krallığı kuvvetleri, Viyana’yı ele geçirdi.
• 1949 – Türk Kadınlar Birliği, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün eşi Mevhibe İnönü’nün Onursal Başkanlığında kuruldu.
• 1970 – Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesini basan 12 silahlı sağ görüşlü, asteğmen doktor Necdet Güçlü’yü öldürdü.
• 1970 – Uzay mekiği Apollo 13, yerden 321.860 km yüksekte olduğu sırada oksijen tanklarından bir tanesi infilak etti. Uzay ekibi başarıyla dünyaya döndü.
• 1975 – Lübnan’nın başkenti Beyrut’ta dört Hristiyan Falanjiste karşılık, 27 Filistinlinin öldürülmesiyle Lübnan İç Savaşı başladı.
• 1982 – Türkiye’de eski bakanlardan Hilmi İşgüzar, Yüce Divan’da 9 yıl 8 ay hapse mahkûm edildi.
• 1985 – Arnavutluk’ta yönetime Enver Hoca’dan sonra Ramiz Alia geldi.
• 1987 – Prof. Dr. Ekrem Akurgal, Aziz Nesin, Prof. Dr. Rona Aybay, Panayot Abacı ve Oğuz Aral, Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği’ni kurdu.
• 1987 – Portekiz ve Çin, Makao’nun 1999 yılında Çin HC’ye iadesine ilişkin bir anlaşma imzaladı.
• 1994 – Kamuoyunda “RTÜK Yasası” diye bilinen Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Mülga 3984 Sayılı Kanun Meclis’de kabul edildi.
• 1994 – Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın partisinin grup toplantısında, “RP’nin iktidara gelmek için sert mi yumuşak mı, kanlı mı yoksa tatlı mı olacak, buna 60 milyon karar verecek” ifadesini kullanması tepkilere yol açtı.
• 1998 – PKK’nın iki numaralı kişisi Şemdin Sakık ile kardeşi Arif Sakık, Genelkurmay Başkanlığı Özel Kuvvetler Komutanlığı’nın operasyonuyla yakalanıp Türkiye’ye getirildi.

Doğumlar

• 1506 – Pierre Favre, Savoie asıllı Katolik din adamı – Cizvitler’in tarikatının kurucularındandı, (ö. 1546)
• 1519 – Catherine de’ Medici, Fransa Kraliçesi (ö. 1589)
• 1570 – Guy Fawkes, İngiliz isyancı asker (ö. 1606)
• 1743 – Thomas Jefferson, Amerikalı siyasetçi, yazar ve ABD’nin 3. Başkanı (ö. 1826)
• 1764 – Laurent de Gouvion Saint-Cyr, Fransa mareşali ve Marki (ö. 1830)
• 1771 – Richard Trevithick, İngiliz mucit ve maden mühendisi (ö. 1833)
• 1808 – Antonio Meucci, İtalyan mucit (ö. 1889)
• 1825 – Thomas D’Arcy McGee, Kanadalı yazar (ö. 1868)
• 1851 – William Quan Judge, Amerikalı teozof (ö. 1896)
• 1860 – James Ensor, Belçikalı ressam (ö. 1949)
• 1866 – Butch Cassidy, Amerikalı kanun kaçağı (ö. 1908)
• 1885 – Pieter Sjoerds Gerbrandy, Hollandalı devlet adamı (ö. 1961)
• 1901 – Jacques Lacan, Fransız psikiyatrist (ö. 1981)
• 1904 – Yves Congar, 20. yüzyılın en önemli Roma Katolik ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir (ö. 1995)
• 1906 – Samuel Beckett, İrlandalı yazar, eleştirmen ve şair (ö. 1989)
• 1914 – Orhan Veli, Türk şair (ö. 1950)
• 1919 – Howard Keel, Amerikalı oyuncu (ö. 2004)
• 1920 – Roberto Calvi, İtalyan bankacı (ö. 1982)
• 1923 – Don Adams, Amerikalı oyuncu ve komedyen (ö. 2005)
• 1930 – Sergiu Nicolaescu, Rumen yönetmen ve siyasetçi (ö. 2013)
• 1931 – Aram Gülyüz, Türk yönetmen, yapımcı ve senarist (ö. 2018)
• 1939 – Ekrem Pakdemirli, Türk siyasetçi (ö. 2015)
• 1939 – Şemsi İnkaya, Türk oyuncu
• 1942 – Ataol Behramoğlu, Türk şair ve yazar
• 1942 – Aykut Edibali, Türk siyasetçi, yazar ve Millet Partisi Genel Başkanı
• 1944 – Bill Gross, Amerikalı mali yönetici ve yazar
• 1950 – Ron Perlman, Yahudi asıllı Amerikalı seslendirme sanatçısı ve oyuncu
• 1953 – Brigitte Macron, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un eşi
• 1955 – Safet Sušić, Boşnak futbolcu
• 1963 – Garry Kasparov, Rus satranç büyükustası ve Dünya Satranç Şampiyonu
• 1967 – Olga Tañón, Porto Rikolu şarkıcı
• 1968 – Jeanne Balibar, Fransız oyuncu ve şarkıcı
• 1972 – Qurban Qurbanov, Azeri futbolcu
• 1975 – Tatiana Navka, Rus buz patenci ve 2006 Kış Olimpiyatları şampiyonu
• 1976 – Jonathan Brandis, Amerikalı oyuncu (ö. 2003)
• 1980 – Jana Cova, Çek porno yıldızı
• 1985 – Kerim Zengin, Türk futbolcu
• 1995 – Yosuke Akiyama, Japon futbolcu

Ölümler

• 814 – Krum Han, Tuna Bulgar Devleti Hanı
• 1605 – Boris Godunov, Rus Çarı (d. 1551)
• 1695 – Jean de La Fontaine, Fransız yazar (d. 1621)
• 1712 – Nâbi, Osmanlı Dîvân edebiyatı şâiri (d. 1642)
• 1794 – İmam Mansur, Çeçen devlet adamı (d. 1760)
• 1854 – José María Vargas, Venezuela devlet başkanı (d. 1786)
• 1904 – Stepan Makarov, Rus koramiral ve okyanus bilimici (d. 1849)
• 1904 – Vasili Vasilyeviç Veresçagin, Rus savaş sanatçı (d. 1842)
• 1918 – Lavr Georgiyeviç Kornilov, Rus Askeri İstihbarat mensubu (d. 1870)
• 1936 – Konstandinos Demercis, Yunan politikacı (d. 1936)
• 1941 – Annie Jump Cannon, Amerikalı astronom (d. 1863)
• 1943 – Oskar Schlemmer, Alman ressam, heykeltıraş, tasarımcı ve Bauhaus okulu koreografı (d. 1888)
• 1945 – Ernst Cassirer, Alman filozofu (d. 1874)
• 1956 – Emil Nolde, Alman ressam ve baskı resim sanatçısı (d. 1867)
• 1962 – Hermann Muhs, Nazi Almanyası’nda kiliselerden sorumlu Devlet Bakanı ve sekreteri (d. 1894)
• 1966 – Abdüsselam Arif, Iraklı asker ve siyasetçi. 1963-1966 yılları arasında Irak cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. (d. 1921)
• 1966 – Carlo Carrà, İtalyan ressam (d. 1881)
• 1975 – François Tombalbaye, diğer adıyla Ngarta Tombalbaye, Çad’ın ilk devlet başkanı olarak görev yapmış olan bir öğretmen ve sendika aktivisti (d. 1918)
• 1978 – Funmilayo Ransome-Kuti, Nijerya’da, kadın hakları savunucusu ve feministtir (d. 1900)
• 1983 – Gerald Archibald “Gerry” Hitchens, İngiliz eski millî futbolcu (d. 1934)
• 1983 – Mercè Rodoreda i Gurguí, Katalan romancı (d. 1908)
• 1992 – Feza Gürsey, Türk fizikçi ve matematikçi (d. 1921)
• 2000 – Giorgio Bassani, İtalyan yazar ve yayımcı (d. 1916)
• 2008 – Ignazio Fabra, İtalyan güreşçi (d. 1930)
• 2008 – John Archibald Wheeler, Amerikalı teorik fizikçi (d. 1911)
• 2014 – Ernesto Laclau, Arjantinli politik kuramcı sıklıkla, post-Marksist olarak tanınmaktadır (d. 1935)
• 2015 – Ronnie Carroll, Kuzey İrlandalı şarkıcı (d. 1934)
• 2015 – Eduardo Galeano, Uruguaylı gazeteci (d. 1940)
• 2015 – Günter Grass, Alman yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1927)
• 2017 – Georges Rol, Roma Katolik Kilisesi’ne bağlı Fransız piskopos (d. 1926)
• 2017 – Robert William Taylor ya da Bob Taylor, Amerikalı bilişimci ve bilgisayar mühendisi (d. 1932)
• 2018 – Arthur William Bell III, Amerikalı radyo sunucusu, gazeteci ve yazar (d. 1945)
• 2018 – Miloš Forman, Çekoslovak göçmeni Amerikalı film yönetmeni, senarist, oyuncu ve akademisyen (d. 1932)
• 2019 – Anthony Peter Buzan, İngiliz yazar, klinik psikolog ve yayımcı (d. 1942)
• 2019 – Neus Català Pallejà, İspanyol eleştirmen, aktivist ve siyasetçi (d. 1915)
• 2019 – Paul Greengard, Amerikalı nörolog (d. 1925)
• 2020 – Ryo Kawasaki, Japon elektronik caz müzisyeni, orkestra şefi, besteci ve yazılım programcısı (d. 1947)
• 2020 – Sarah Maldoror, Siyahi kökenli Fransız yazar, sinema ve tiyatro yönetmeni (d. 1929)
• 2020 – Patricia Millardet, Fransız kadın oyuncu (d. 1957)
• 2020 – Ann Sullivan, Amerikalı animatör (d. 1929)
• 2021 – Patricio Hacbang Alo, Filipinli Roma Katolik piskopos (d. 1939)
• 2021 – Jaime Mota de Farias, Brezilyalı Katolik piskopos (d. 1925)
• 2021 – Cemal el-Kebindi, Kuveytli millî futbolcudur (d. 1959)
• 2021 – Ruth Roberta de Souza, Brezilyalı kadın basketbol oyuncusu (d. 1968)

Tatiller ve özel günler

• Tayland, Laos ve Kamboçya – Songkran (yılbaşı)