HIV-pozitif bireylerin sağlıklarını koruyabilmeleri için belirli bir ilaç programına uymaları şarttır. Ancak insanlar bu tedavilerin mide bulantısı ve baş dönmesi gibi olumsuz yan etkilerinden kaçınmak için dozları atlayabilirler.
UCLA tarafından yürütülen ve 130 HIV pozitif bireyi kapsayan yeni bir çalışmaya göre, küçük bir teknoloji parçası artık hastaları ilaçlarını zamanında almaya motive etmede önemli bir rol oynayabilir.
UCLA Diş Hekimliği Fakültesi’nde halk ve nüfus sağlığı bölümü başkanı olan Honghu Liu, projenin baş araştırmacısı olarak görev yaptı. Araştırmacılar, yutulabilir bir elektronik sensör sistemi (bir hap kapsülünün içinde bulunan ve kablosuz olarak bir sunucuya veri ve kullanıcıların cep telefonlarına hatırlatıcılar gönderen küçük bir mikroçip) kullanmanın, insanların antiretroviral ilaçlarını zamanında alma olasılığını artırıp artırmayacağını inceledi.
The Lancet Ebiomedicine’de yayınlanan sonuçlar, yutulabilir sensörü kullanan kişilerin vücutlarındaki plazma ilaç konsantrasyonlarının, 28 hafta sonra teknolojiyi kullanmayan kontrol grubundakilerden daha yüksek olduğunu göstermiştir (16 haftalık sensör verisi toplama ve ardından 12 haftalık sürekli gözlem).
Sensörleri kullananların %90’ı cihazdan “mutlu” ya da “çok memnun” olduklarını bildirmiş ve teknolojiyi kullananların HIV viral seviyeleri kontrol grubuna göre önemli ölçüde daha düşük çıkmıştır.
UCLA David Geffen Tıp Fakültesi ve UCLA Fielding Halk Sağlığı Okulu’nda da öğretim üyesi olarak görev yapan Liu’ya göre, yutulabilir sensör teknolojisi, bağlılık davranışını ölçmek, izlemek ve geliştirmek için en hassas BT tabanlı araçtır. Viral yükün yanı sıra gelecekte ilaca dirençli suşlar geliştirme tehlikesini azaltmak için HIV ilaç rejiminin sürdürülmesi çok önemlidir.
Harbor-UCLA Tıp Merkezi’ndeki Lundquist Biyomedikal İnovasyon Enstitüsü’nden Dr. Eric Daar, çalışmayı destekleyen 4 milyon dolarlık Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü hibesinde Dr. Liu’nun yardımcı baş araştırmacısıdır.
Çalışmayı tamamlamak için katılımcıların yarısına FDA onaylı yutulabilir bir sensör sistemi verilirken, diğer yarısının ilaçlarını reçete edildiği gibi alıp almadıklarını belirlemek için yalnızca kendi raporlarına güvenmeleri gerekiyordu. Katılımcılar, çalışmanın 2018-2020 yılları arasında gerçekleşen işe alım aşamasında Güney Kaliforniya’daki HIV kliniklerinden temin edildi.
Mide zarına yerleştirilen ve kişinin gövdesine takılan pille çalışan bir yama ile senkronize olan küçük sensör, kullanıcı ilacı tükettiğinde tetikleniyor. Sistem, bir doz ilaç alındığında Bluetooth aracılığıyla kullanıcının mobil cihazına bir sinyal iletir ve bu cihaz daha sonra tıbbi personel tarafından izlenebilen merkezi bir sunucuya şifreli bir mesaj gönderir.
Sensör, kullanıcının reçetesini tavsiye edilen saatten bir saatten fazla bir süre sonra almadığını tespit ederse, sistem hatırlatıcı olarak “Pizzanızı yeme zamanı” gibi hastanın gizliliği için kodlanmış bir metin mesajı gönderir.
Daar’a göre, çalışmaya katılanlar sıklıkla yutulabilir sensör cihazının kendilerine HIV enfeksiyonlarını düzgün bir şekilde kontrol etmek için ihtiyaç duydukları ek geri bildirim ve yardımı sağladığını belirttiler.
Çalışma, kanlarındaki HIV miktarını tespit edilemeyen seviyelere kadar başarılı bir şekilde baskılayan bireylerin, hap bazlı antiretroviraller için günlük yerine dört ila sekiz haftada bir alınan bir ilaç olan uzun etkili enjekte edilebilir bir HIV tedavisi almaya hak kazanmaları nedeniyle kısmen zamanındadır. FDA bu ilaca Ocak 2021’de izin verdi. Liu’ya göre, uzun etkili ilacın mevcudiyeti, HIV pozitif bireylere tedavi rejimlerini takip etmeleri için ek bir teşvik sağlayabilir.
Liu’nun araştırması, UCLA Diş Hekimliği’nin HIV/AIDS hastalarına bakım sağlamaya yönelik uzun süredir devam eden kararlılığıyla uyumludur. Kurumdaki genel diş kliniği yılda ortalama 700’ü HIV/AIDS’li olmak üzere yaklaşık 8.000 hastaya bakıyor.
Kaynak: newsroom.ucla.edu
İlk yorum yapan olun