“Kütleçekimsel dalga arka planı ilk kez 2016 yılında , Avrupa Pulsar Zamanlama Dizisi’nden elde edilen ilk veri seti kamuya açıklandıktan sonra farkedildi. Hindistan Pulsar Zamanlama Dizisi ile birlikte ikinci bir veri seti geçtiğimiz günlerde kullanıma sunuldu ve her iki araştırma da arka planın varlığını destekliyor. En son teoriye göre, süper kütleli kara delik birleşmelerinin birleşik sinyali tanık olduğumuz şeye iyi bir açıklama gibi görünüyor. “
Evrendeki şiddetli faaliyetlerin yol açtığı uzay-zaman dalgalanmaları kütleçekim dalgaları olarak bilinir. Einstein 1916 yılında Genel Görelilik Teorisi‘nin bir bileşeni olarak bu dalgalar hakkında tahminlerde bulunmuştur. Dalgalara çarpışan nötron yıldızları ve kara delikler gibi hızlanan kütlelerin neden olduğuna inanılıyor. Yollarına çıkan nesnelerden çok az yardım alarak ya da hiç yardım almadan uzayda ilerleyebilmeleri gerektiği düşünülüyor. Eylül 2015’te Lazer İnterferometre Kütleçekim Dalgası Gözlemevi LIGO tarafından varlıkları ilk kez tespit edildi. Kökenlerinin 1,3 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan iki kara deliğin kütleçekimsel birleşmesi olduğuna inanılıyor.
Avrupa Pulsar Zamanlama Dizisi, evrenin yerçekimsel dalgalarının rastgele dağılımı olan yerçekimsel dalga arka planını gözlemledi. Arka planın, örneğin süper kütleli kara delik ikililerinden kaynaklanan çok sayıda üst üste binmiş yerçekimi dalgasından kaynaklandığına inanılmaktadır. Kozmik fon radyasyonuna benzer şekilde, yerçekimi dalgası fonunun ölçümü bize Evreni bir bütün olarak anlamak için mükemmel bir fırsat sağlayabilir.
Atımlarının Dünya’ya ulaşma zamanlarındaki eğilimleri bulmak için izlenen ve analiz edilen bir galaktik atarca dizisine atarca zamanlama dizisi (PTA – pulsar timing array) denir. PTA’lar esasen galaksi boyutunda dedektörlerdir. Pulsar zamanlama dizileri için çeşitli kullanım alanları olmasına rağmen, en bilinen kullanımları milisaniye pulsar koleksiyonu kullanarak uzun dalga boylu yerçekimi dalgası arka planının tespiti ve analizidir.
Yunanistan’daki Astrofizik Enstitüsü’nden J. Antoniadis liderliğindeki bir ekip tarafından kaleme alınan bu çalışmada, pulsar zamanlama dizi sistemlerinden sağlanan en son verilerde görülen ortak düşük frekans sinyalinin etkileri inceleniyor. Ekip, dört farklı veri kümesinden gelen bilgileri birleştirdikten sonra, yalnızca yüksek kaliteli verileri içeren bir sinyal arıyor.
Sonuç, kuşkuya yer bırakmayacak şekilde, bir yerçekimi dalgası zeminine dair daha fazla kanıt sağladı. Ek Pulsar Zamanlama Dizisi projeleri yürütüldükçe, düşük frekanslı yerçekimi dalgası arka planı zamanla daha belirgin hale gelecektir. Şimdi görev, bu yeni evren keşfi türünün potansiyelini en üst düzeye çıkarmak için bu sinyallerin tüm ayrıntılarını deşifre etmektir.
Kaynak : www.universetoday.com/167058